به گزارش مشرق، رهبر انقلاب در دیدار کارگران به نکات مهمی درباره خرید کالای ایرانی از سوی مردم و دولت اشاره کردند. برای تحقق هر امر مهمی در جامعه داشتن درک درست از آن ضروری است. در موضوع مهم و راهبردی حمایت از کالای ایرانی، داشتن درک درست و جامع از مفهوم «حمایت از کالای ایرانی» کمک فراوانی به تحقق آن خواهد کرد.
حمایت از کالای ایرانی سطوح مختلفی دارد. در نگاه اول دو سطح مردم و دولت (دولت به معنای عام نه صرفا قوه مجریه) قابل شناسایی است.
سطح مردم
مردم در مسیر زندگی خود نیازهای فراوانی دارند که برای تامین آن باید کالا تهیه کنند. رهبر انقلاب در دیدار اخیر وظیفه مردم را اینگونه بیان میکنند: «مصرف‌کننده‌ی باانصاف، مصرف‌کننده‌ی باوجدان هم میتواند همین‌جور به تولید کشور کمک کند؛ دنبال اسم و رسم نروند، دنبال بِرَند نروند – این حرفی که حالا مرتّب تکرار میکنند: بِرَند، بِرَند – دنبال مارک نروند؛ دنبال مصلحت بروند. مصلحت کشور، مصرف تولید داخلی است، کمک به کارگر ایرانی است.»
خیلی روشن است که اگر مردم خرید کالای خارجی را کم کنند و تا حد ممکن از کالاهای ایرانی یا کالاهایی که بخشی از آن در ایران تولید می‌شود، استفاده کنند، بازار کافی برای تولید کننده ایرانی به وجود می‌آید و زمینه رونق یافتن تولید داخلی فراهم خواهد شد. این به معنای ایجاد شغل بیشتر و ارتقای امنیت شغلی در جامعه است.
مردم تنها بازیگر نیستند!
البته برای اینکه مردم کالای داخلی تهیه و استفاده کنند، مردم تنها بازیگر موثر نیستند. هم دولت و هم نهادها و سازمان‌هایی مانند شهرداریها و صدا و سیما و رسانه‌های عمومی نیز بازیگران این عرصه هستند. دولت به عنوان نهادی که اختیارات لازم برای تنظیم بازار را دارد میتواند معادلات بازار را به گونه‌ای تنظیم کند که مصرف کالای داخلی در مقایسه با کالای خارجی منطقی‌تر و صرفه اقتصادی بهتر داشته باشد. دو کار اصلی که دولت باید انجام دهد تنظیم تعرفه‌ها با رویکرد حمایت از تولید داخل و مبارزه جدی با پدیده قاچاق است.
شهرداریها و صدا وسیما و رسانه‌های عمومی نیز نقش مهمی در شکل‌دهی اذهان مردم دارند. متاسفانه تبلیغ کالای خارجی هم در سطح شهر و هم در برنامه‌های صدا و سیما فراوان است. به علت سرمایه فراوانی که برندهای خارجی در اختیار دارند، فرصت‌های تبلیغاتی را از تولید کنندگان داخلی گرفته و در نتیجه حضور پررنگی در امر تبلیغات دارند. اثر این کار بر اذهان مردم به ضرر کالای داخلی خواهد بود. به نظر می‌رسد شهرداریها و صدا و سیما و سایر رسانه‌های عمومی دیگر، به جای نگاه ملی صرفا نگاه اقتصادی و تامین درآمد به تبلیغات دارند.
مردم باید مطالبه کیفیت نیز داشته باشند
نقش دیگر مردم در حمایت از کالای داخلی که مکمل خرید کالای داخلی است، مطالبه کیفیت از تولید کنندگان داخلی است. ما در تاریخ اقتصادی ایران پدیده خودروسازی را داریم و نتیجه حمایت‌های بدون مطالبه را مشاهده کردیم. در نتیجه مردم همان میزان که وظیفه دارند کالای ایرانی تهیه کنند، همان میزان هم وظیفه دارند تا از تولید کننده ایرانی حداکثر کیفیت را مطالبه کنند تا شاهد رشد و افزایش کیفیت تولید ایرانی باشیم.
سطح دولت
تمام وظایفی که برای مردم برشماردیم، به معنای این نیست که دولت وظیفه‌ای ندارد. بلکه دولت وظیفه‌ای به مراتب بیشتر دارد. رهبر انقلاب به درستی اشاره کردند که :«دولت با دامنه‌ی وسیعی که دارد، مصرف‌کننده‌ی درجه یک است» دولت به معنای عام آن که می‌شود تمام نهادها و سازمان‌هایی که ذیل سه قوه مجریه، مقننه و قضاییه فعالیت میکنند و همچنین نهادهایی مانند صدا و سیما که با بودجه عمومی فعالیت میکنند و نهادهایی مانند شهرداریها که با پول مردم کار میکنند، همه این‌ها مخاطب این جمله رهبر انقلاب هستند. بازار وسیعی که این نهادها برای استفاده و مصرف کالا و خدمات در اختیار دارند باید در اختیار تولید کننده داخلی باشد.
استفاده از بازار دولتی برای توسعه توان داخلی امری است که در بسیاری از کشورهای دیگر تجربه شده و مورد استفاده قرار گرفته است و هنوز هم جریان دارد. این تجربه به خصوص در شرق آسیا بسیار موفق بوده است. در اکثر کشورها قوانین سخت‌گیرانه‌ای نسبت به سازمان‌های دولتی برای حمایت از تولید داخلی و ایجاد محدودیت برای خرید کالای خارجی وجود دارد.
نهادها و سازمان های دولتی علاوه بر کالاهای مصرفی و تجهیزات که به صورت مستمر مصرف میکنند، در پروژه‌هایی که با مدیریت آنها انجام می‌شود، می‌توانند به تولید ایرانی توجه کنند. متاسفانه مواردی را در گذشته و حال شاهد هستیم که در آن توجه به توان و تولید داخلی نشده و بیشتر کار پروژه با تجهیزات خارجی انجام شده است که ریشه این مشکل نیز در عدم برنامه‌ریزی درست است. همان چیزی که رهبر انقلاب بر آن تاکید داشتند « نگویند که ما فلان چیز را میخواهیم، الان لازم داریم، تولید داخلی‌اش نیست، ناچاریم از بیرون بیاوریم. خب، شما مگر برنامه‌ریزی ندارید؟ شما که امروز احتیاج دارید، چرا امروز میگویید؟ میخواستید دو سال پیش بگویید تا تولیدکننده‌ی داخلی فرصت داشته باشد برنامه‌ریزی کند، بسازد، امتحان کند، تجربه کند تا امروز دست شما برسد.»
می‌توان گفت که اهمیت این کار از سایر کارهایی که می‌توان در حمایت از تولید داخل انجام داد، بیشتر است. چرا که با این کار می‌توان کمک جدی برای ارتقای توان داخل انجام داد. برخی از پروژه‌های توسعه‌ای وجود دارد که اگر برنامه‌ریزی مناسب برای آن انجام شود، میتواند یک صنعت را در کشور ایجاد کند. برخی از پروژه‌های دیگر میتواند یک صنعت را احیا و یا از نهالی کوچک به درختی تنومند تبدیل کند. اما نبود برنامه‌ریزی و همچنین سختی کار و وجود جذابیت‌های خرید از خارج و راحتی این کار سبب می‌شود که این فرصت‌ها در اختیار تولید کننده داخلی قرار نگیرد. علی‌رغم اینکه در اینباره قانون مصوب مجلس نیز وجود دارد اما موارد تخلف از قانون فراوان دیده می‌شود. که این امر نشان دهنده ضعف نظارت بر انجام قانون و نبود نهادی برای رسیدگی به شکایات تولید کنندگان است.
منبع: عیارآنلاین
حمایت از کالای ایرانی سطوح مختلفی دارد. در نگاه اول دو سطح مردم و دولت (دولت به معنای عام نه صرفا قوه مجریه) قابل شناسایی است.
سطح مردم
مردم در مسیر زندگی خود نیازهای فراوانی دارند که برای تامین آن باید کالا تهیه کنند. رهبر انقلاب در دیدار اخیر وظیفه مردم را اینگونه بیان میکنند: «مصرف‌کننده‌ی باانصاف، مصرف‌کننده‌ی باوجدان هم میتواند همین‌جور به تولید کشور کمک کند؛ دنبال اسم و رسم نروند، دنبال بِرَند نروند – این حرفی که حالا مرتّب تکرار میکنند: بِرَند، بِرَند – دنبال مارک نروند؛ دنبال مصلحت بروند. مصلحت کشور، مصرف تولید داخلی است، کمک به کارگر ایرانی است.»
خیلی روشن است که اگر مردم خرید کالای خارجی را کم کنند و تا حد ممکن از کالاهای ایرانی یا کالاهایی که بخشی از آن در ایران تولید می‌شود، استفاده کنند، بازار کافی برای تولید کننده ایرانی به وجود می‌آید و زمینه رونق یافتن تولید داخلی فراهم خواهد شد. این به معنای ایجاد شغل بیشتر و ارتقای امنیت شغلی در جامعه است.
مردم تنها بازیگر نیستند!
البته برای اینکه مردم کالای داخلی تهیه و استفاده کنند، مردم تنها بازیگر موثر نیستند. هم دولت و هم نهادها و سازمان‌هایی مانند شهرداریها و صدا و سیما و رسانه‌های عمومی نیز بازیگران این عرصه هستند. دولت به عنوان نهادی که اختیارات لازم برای تنظیم بازار را دارد میتواند معادلات بازار را به گونه‌ای تنظیم کند که مصرف کالای داخلی در مقایسه با کالای خارجی منطقی‌تر و صرفه اقتصادی بهتر داشته باشد. دو کار اصلی که دولت باید انجام دهد تنظیم تعرفه‌ها با رویکرد حمایت از تولید داخل و مبارزه جدی با پدیده قاچاق است.
شهرداریها و صدا وسیما و رسانه‌های عمومی نیز نقش مهمی در شکل‌دهی اذهان مردم دارند. متاسفانه تبلیغ کالای خارجی هم در سطح شهر و هم در برنامه‌های صدا و سیما فراوان است. به علت سرمایه فراوانی که برندهای خارجی در اختیار دارند، فرصت‌های تبلیغاتی را از تولید کنندگان داخلی گرفته و در نتیجه حضور پررنگی در امر تبلیغات دارند. اثر این کار بر اذهان مردم به ضرر کالای داخلی خواهد بود. به نظر می‌رسد شهرداریها و صدا و سیما و سایر رسانه‌های عمومی دیگر، به جای نگاه ملی صرفا نگاه اقتصادی و تامین درآمد به تبلیغات دارند.
مردم باید مطالبه کیفیت نیز داشته باشند
نقش دیگر مردم در حمایت از کالای داخلی که مکمل خرید کالای داخلی است، مطالبه کیفیت از تولید کنندگان داخلی است. ما در تاریخ اقتصادی ایران پدیده خودروسازی را داریم و نتیجه حمایت‌های بدون مطالبه را مشاهده کردیم. در نتیجه مردم همان میزان که وظیفه دارند کالای ایرانی تهیه کنند، همان میزان هم وظیفه دارند تا از تولید کننده ایرانی حداکثر کیفیت را مطالبه کنند تا شاهد رشد و افزایش کیفیت تولید ایرانی باشیم.
سطح دولت
تمام وظایفی که برای مردم برشماردیم، به معنای این نیست که دولت وظیفه‌ای ندارد. بلکه دولت وظیفه‌ای به مراتب بیشتر دارد. رهبر انقلاب به درستی اشاره کردند که :«دولت با دامنه‌ی وسیعی که دارد، مصرف‌کننده‌ی درجه یک است» دولت به معنای عام آن که می‌شود تمام نهادها و سازمان‌هایی که ذیل سه قوه مجریه، مقننه و قضاییه فعالیت میکنند و همچنین نهادهایی مانند صدا و سیما که با بودجه عمومی فعالیت میکنند و نهادهایی مانند شهرداریها که با پول مردم کار میکنند، همه این‌ها مخاطب این جمله رهبر انقلاب هستند. بازار وسیعی که این نهادها برای استفاده و مصرف کالا و خدمات در اختیار دارند باید در اختیار تولید کننده داخلی باشد.
استفاده از بازار دولتی برای توسعه توان داخلی امری است که در بسیاری از کشورهای دیگر تجربه شده و مورد استفاده قرار گرفته است و هنوز هم جریان دارد. این تجربه به خصوص در شرق آسیا بسیار موفق بوده است. در اکثر کشورها قوانین سخت‌گیرانه‌ای نسبت به سازمان‌های دولتی برای حمایت از تولید داخلی و ایجاد محدودیت برای خرید کالای خارجی وجود دارد.
نهادها و سازمان های دولتی علاوه بر کالاهای مصرفی و تجهیزات که به صورت مستمر مصرف میکنند، در پروژه‌هایی که با مدیریت آنها انجام می‌شود، می‌توانند به تولید ایرانی توجه کنند. متاسفانه مواردی را در گذشته و حال شاهد هستیم که در آن توجه به توان و تولید داخلی نشده و بیشتر کار پروژه با تجهیزات خارجی انجام شده است که ریشه این مشکل نیز در عدم برنامه‌ریزی درست است. همان چیزی که رهبر انقلاب بر آن تاکید داشتند « نگویند که ما فلان چیز را میخواهیم، الان لازم داریم، تولید داخلی‌اش نیست، ناچاریم از بیرون بیاوریم. خب، شما مگر برنامه‌ریزی ندارید؟ شما که امروز احتیاج دارید، چرا امروز میگویید؟ میخواستید دو سال پیش بگویید تا تولیدکننده‌ی داخلی فرصت داشته باشد برنامه‌ریزی کند، بسازد، امتحان کند، تجربه کند تا امروز دست شما برسد.»
می‌توان گفت که اهمیت این کار از سایر کارهایی که می‌توان در حمایت از تولید داخل انجام داد، بیشتر است. چرا که با این کار می‌توان کمک جدی برای ارتقای توان داخل انجام داد. برخی از پروژه‌های توسعه‌ای وجود دارد که اگر برنامه‌ریزی مناسب برای آن انجام شود، میتواند یک صنعت را در کشور ایجاد کند. برخی از پروژه‌های دیگر میتواند یک صنعت را احیا و یا از نهالی کوچک به درختی تنومند تبدیل کند. اما نبود برنامه‌ریزی و همچنین سختی کار و وجود جذابیت‌های خرید از خارج و راحتی این کار سبب می‌شود که این فرصت‌ها در اختیار تولید کننده داخلی قرار نگیرد. علی‌رغم اینکه در اینباره قانون مصوب مجلس نیز وجود دارد اما موارد تخلف از قانون فراوان دیده می‌شود. که این امر نشان دهنده ضعف نظارت بر انجام قانون و نبود نهادی برای رسیدگی به شکایات تولید کنندگان است.
منبع: عیارآنلاین
